Uitgereikt door: Jozias van Aartsen, minister van buitenlandse zaken
De Servische activiste heeft van eind maart 1999 tot de aankomst van de KFOR-grondtroepen enige maanden later herhaaldelijk Kosovo bezocht, ook tijdens de bombardementen. Over haar bezoeken informeerde zij de rest van de wereld op indrukwekkende wijze. Zij is steeds opnieuw geconfronteerd met gewelddaden, uitgevoerd door Serviërs, en meent dat dezen de verantwoordelijkheid hiervoor moeten nemen: ‘Ze moeten accepteren dat het is gebeurd; dat ze simpelweg verantwoordelijk zijn. En dat ze nu mee moeten werken aan het tribunaal in Den Haag. Daarbij moet niet alleen worden ondergezocht wie de daders zijn, maar zij moeten ook worden bestraft: inclusief de verantwoordelijken tot op het hoogste niveau, beginnend bij de Joegoslavische president Slobodan Milosovic’.
Veton Surroi is journalist en eigenaar van het Kosovaarse dagblad Koha Ditore. In Servische ogen was zijn krant een gevaar. Eind maart 1999 plunderde het Servische terreurregime de redactieburelen en doodde daarbij een medewerker. Surroi zat een maand ondergedoken en overleefde zo de etnische zuiveringen.
Surroi nam actief deel aan de vredesonderhandelingen in Rambouillet. Hij bleef publiceren en zijn krant werd de populairste in Kosovo. Surroi spaart niemand in zijn geschriften.
Hoewel wrang, heeft de bemoeienis van de NAVO er toe geleid, dat Surroi deze bloedige oorlog heeft kunnen overleven: ‘In ons geval heeft de NAVO-interventie een historische omwenteling teweeggebracht, waarbij een wreed regime eruit werd gezet. Dit kan echter alleen een historische omwenteling zijn, als dat wrede regime en de ideologie van haat kunnen worden vervangen door echte democratische instellingen’.
